podcast Hallo Hannah

We maakten de podcast in opdracht van het Hannah Arendt Podium, onderdeel van het Rijksbrede programma Dialoog en Ethiek. Doel van dit podium is om binnen de Rijksoverheid een open gesprek op gang te brengen waarin ambtenaren kritische vragen kunnen en durven stellen over het werk dat zij doen.

In de oorspronkelijke oproep nodigden we ambtenaren uit te vertellen over ‘iets waar ze moed voor nodig hadden’ en ‘de dag die hun werkende leven heeft veranderd.’ Zoals jullie van ons gewend zijn, duiken we graag nieuwe – voor ons onbekende – werelden in. Daar hoort ook bij dat je je eigen aannames en vooroordelen bevraagt. We waren in dit geval best bang voor een brave podcast, waarin ambtenaren stoer zouden doen over die keer dat ze hun baas tegenspraken, gelijk kregen en meteen promotie kregen. Ofzo. Wisten wij veel?

Gelukkig zijn aannames en vooroordelen er vaak om onderuit gehaald te worden. De uiteindelijke interviews gingen veel dieper en verder dan de oorspronkelijke oproep. Ambtenaren schetsen persoonlijke en indringende situaties waarin ze voor morele dilemma’s komen te staan en hoe ze daar vervolgens mee omgaan. Hun verhalen maakten indruk op ons. De gesprekken leerden ons veel over hun leefwereld en de gang van zaken binnen een ministerie. Stuk voor stuk waren de geïnterviewden zich zeer bewust van hoe er door de buitenwereld tegen hun werk aan wordt gekeken. Zeker sinds het toeslagenschandaal, de coronacrisis en de gaswinning in Groningen voelen ze veel wantrouwen. Vanuit de politiek, de pers en ook vanuit burgers. Daar komt bij dat er binnen ministeries steeds meer sprake is van een afrekencultuur, met directe gevolgen op de werkvloer. Daarom vonden we het moedig dat de geïnterviewden verhalen hierover wilden delen en dat ze zich zo kwetsbaar opstelden. Dat verraste ons ook best. En niet alleen ons.

De verhalen in de podcast maakten veel los. Bij ons als makers, maar ook bij de mensen van Dialoog en Ethiek en later ook bij NRC, die een conceptversie van de podcast in handen kreeg en besloot daar geluidsfragmenten uit te publiceren in een groot artikel en in hun podcast Haagse Zaken.

We begrijpen natuurlijk dat de verhalen in de podcast interessant zijn om te horen. Maar op het moment van de NRC-publicatie was de podcast niet af en waren er nog gesprekken gaande over privacy en herleidbaarheid van zowel geïnterviewden als betrokkenen. NRC heeft zich daar niet over geïnformeerd en ook de geïnterviewden niet gevraagd of zij akkoord waren. Vooral dat laatste vonden wij vervelend. De plotselinge publicatie in NRC heeft meerdere geïnterviewden onnodig in een lastige positie gebracht en gevoelens van onveiligheid opgeroepen.

Wij hebben na de publicatie ons werk gewoon voortgezet en brachten de gesprekken samen in Hallo Hannah. Een podcast die aan de ene kant probeert bij te dragen aan meer ruimte voor reflectie en ethiek onder Rijksambtenaren en aan de andere kant een breder publiek kennis wil laten maken met de overwegingen, twijfels en de wereld van de Rijksambtenaar.

De eerste aflevering is nu te beluisteren, een volgende zal binnenkort volgen. We zijn trots op het resultaat en zijn benieuwd naar jullie reacties. Voor vragen en opmerkingen (of complimenten 😉) weten jullie ons te vinden.

Daan en Roos